Przeprowadzone przez polskich naukowców badanie „Streamlining for excellence discriminates against women” wykazało, że w krajach, w których badacze muszą się starać o stopień doktora habilitowanego, wzrost produktywności naukowej jest wyraźnie słabszy. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, których rozwój naukowy jest znacząco słabszy niż w krajach bez habilitacji.
Analiza karier 2,7 mln naukowców z 45 krajów dokonana przez dr hab. Natalię Letki z Uniwersytetu Warszawskiego i dr. hab. Piotra Sankowskiego, prezesa IDEAS NCBR, również związanego z Uniwersytetem Warszawskim, wspólnie z Grzegorzem Białym z IDEAS NCBR i Dawidem Walentkiem z Uniwersytetu w Gandawie wykazała, że o ile wśród mężczyzn praca w systemie wymagającym habilitacji nie ma istotnego wpływu na produktywność naukową, w przypadku badaczek widać, że system ten znacznie spowalnia ich rozwój w porównaniu z koleżankami z krajów, gdzie habilitacji nie ma.
Z badania wynika, że kobiety w systemach z habilitacją po 15 latach kariery notują o 30 proc. słabszy wzrost produktywności naukowej niż kobiety w systemach bez habilitacji. I aż o 87 proc. niższy niż mężczyźni w systemach z habilitacją.
Autorzy analizy, powołując się na istniejące badania, wymieniają wiele czynników, które nie sprzyjają rozwojowi naukowemu kobiet, poczynając od ich obowiązków rodzicielskich i opiekuńczych, poprzez przydzielanie im zadań służebnych wobec mężczyzn-badaczy, po dyskryminację na etapie oceny ich osiągnięć. W rezultacie kobiety publikują mniej i w mniej prestiżowych wydawnictwach niż mężczyźni, ich prace są rzadziej cytowane i więcej kobiet niż mężczyzn odchodzi z nauki.
Badanie „Streamlining for excellence discriminates against women: A study of research productivity of 2.7 mln scientists in 45 countries” dostępne jest pod linkiem – https://osf.io/preprints/osf/yr8me